Początki i korzenie
Przyszedłem na świat w 1976 roku w Bydgoszczy, jako syn farmaceutki Grażyny (z domu Koteckiej) i Mariana Sajny – fizyka, byłego dyrektora VI LO w Bydgoszczy oraz Wydziału Edukacji i Sportu Urzędu Miasta Bydgoszczy. Moim starszym bratem jest Adrian – germanista, były wicedyrektor VI LO w Bydgoszczy, a młodszym Cyprian – fizyk, przedsiębiorca w branży IT. Jestem w związku małżeńskim z Pauliną – magistrem architektury informacji, doktorantką UMK w Toruniu i wykładowczynią PANS we Włocławku.
Poszukiwania korzeni mojej rodziny prowadzą do północnej Wielkopolski (Krajny), gdzie znajduje się kolebka szlacheckiego rodu Kunowskich h. Nałęcz (z którego wyszli też bydgoscy Sajnowie). Więcej informacji na temat mojego pochodzenia i badań genealogiczno-genetycznych w zakładce GENEALOGIA / GENEALOGY / GENEALOGIA.
Przychodząc na świat 25 lipca, a więc w dzień patrona Hiszpanii – św. Jakuba Starszego (hiszp. Santiago el Mayor, od którego pochodzi nazwa miasta Santiago de Compostela), w sposób symboliczny związany zostałem z tym iberyjskim krajem, co znalazło potem wyraz m.in. w moim życiu naukowym. Najpierw jednak, w wieku pięciu lat, rozpocząłem naukę w szkole podstawowej, by jeszcze przed osiemnastymi urodzinami zdać egzamin maturalny (z jęz. polskiego, jęz. francuskiego i biologii) w jednym z najlepszych liceów w Polsce – VI LO w Bydgoszczy.
Studia, początki zawodowe i doświadczenia dziennikarskie
Po ukończeniu liceum zdobyłem m.in. dyplom studium dziennikarstwa i public relations, certyfikat języka katalońskiego (wystawiony przez La Generalitat de Catalunya w Barcelonie), licencjat z języka hiszpańskiego oraz tytuł magistra dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Pracowałem jako tłumacz oraz lektor języka hiszpańskiego, pilot wycieczek krajowych i zagranicznych, dyrektor ds. współpracy międzynarodowej w jednej z warszawskich firm, działających w obszarze polsko-hiszpańskich relacji biznesowych itd.
W wieku 20 lat zadebiutowałem jako felietonista w TVP Bydgoszcz, a przygodę z prasą zaczynałem od współpracy z czasopismem młodzieżowym „Pod Wiatr”, skierowanym do ośrodków polonijnych na całym świecie. Publikowałem m.in. reportaże z Hiszpanii i innych krajów, artykuły publicystyczne i inne teksty. Mój reportaż z Hiszpanii ukazał się też w bydgoskiej „GW”, z którą współpracowałem w 2000 roku, pisząc głównie do działu kulturalnego i dodatku „Co jest grane?”. Pisałem również o międzynarodowych misjach gospodarczych (m.in. do Hiszpanii czy Portugalii) do ogólnopolskiego dziennika „Puls Biznesu”, ale też o międzynarodowej współpracy naukowej do akademickiego „Forum UKW”, w którym pojawił się m.in. mój reportaż z Kolumbii. W 2017 roku artykuł mojego autorstwa, pt. „Zielone igrzyska”, ukazał się w „Magazynie Olimpijskim” – oficjalnym czasopiśmie PKOl-u (nr 2 (119) lipiec 2017).
Doktorat i praca na uczelni
W maju 2005 roku Rada Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego nadała mi stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce – na podstawie pracy pt. „Prasa hiszpańska i jej rola w kształtowaniu nowoczesnych regionalizmów” (promotor: prof. dr hab. Bartłomiej Golka).
Wkrótce, tj. od października 2005 roku, zostałem zatrudniony, jako adiunkt, w nowo powstałym Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy – najpierw w Instytucie Nauk Politycznych, a od października 2011 roku w Katedrze Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej. Prowadziłem wykłady i inne zajęcia na różnych kierunkach studiów, takich jak politologia, stosunki międzynarodowe (też na KPSW w Bydgoszczy) czy humanistyka drugiej generacji, lecz przede wszystkim pracuję dydaktycznie na kierunku dziennikarstwo i komunikacja społeczna (UKW). Prowadzę także warsztaty z komunikacji interpersonalnej i wystąpień publicznych w Szkole Doktorskiej UKW oraz zajęcia z wiedzy o mediach w Szkole Doktorskiej Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Współpracuję też z Państwową Akademią Nauk Stosowanych we Włocławku, prowadząc zajęcia na kierunku nowe media i e-biznes.
Wygłaszałem także gościnne wykłady na uczelniach zagranicznych: w Universidad de Granada (Hiszpania, IV 2008), Kadir Has Üniversitesi w Stambule (Turcja, XI 2012) i Univerzita Palackého w Ołomuńcu (Czechy, XI 2022).
W latach 2006-2016 byłem koordynatorem unijnego programu wymiany studenckiej i akademickiej Erasmus/Erasmus+ (w jednostkach UKW, w których byłem zatrudniony).
Habilitacja
W styczniu 2014 roku złożyłem do Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów wniosek o otwarcie postępowania habilitacyjnego. Uzyskałem same pozytywne recenzje autorstwa trojga profesorów zwyczajnych z różnych ośrodków naukowych w Polsce, tj. Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego i UMK w Toruniu, lecz mimo to, po przeprowadzeniu postępowania z wielokrotnym naruszeniem przepisów prawa, jednostka prowadząca postępowanie, tj. WPiSM UMK w Toruniu, przyjęła uchwałę o odmowie przyznania mi stopnia doktora habilitowanego, podając uzasadnienie oparte wyraźnie na manipulacjach ze strony jednego z profesorów. Złożyłem odwołanie do Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów, która w grudniu 2016 r. podjęła jednomyślnie decyzję o uchyleniu uchwały WPiSM UMK i przekazaniu postępowania do innej jednostki naukowej.
21 IX 2017 r. Rada Instytutu Politologii (Wydział Nauk Społecznych) Uniwersytetu Wrocławskiego przyjęła jednomyślnie uchwałę o nadaniu mi stopnia doktora habilitowanego w dziedzinie nauk społecznych, w dyscyplinie nauk o polityce, w specjalności komunikowanie polityczne. Moim głównym osiągnięciem habilitacyjnym była monografia pt. „Media w Hispanoameryce w perspektywie komunikowania globalnego” (Bydgoszcz 2013).
Funkcje kierownicze na uczelni
Wkrótce po uzyskaniu habilitacji, tj. od listopada 2017 r. pełniłem funkcję kierownika Katedry Dziennikarstwa, Nowych Mediów i Komunikacji Społecznej UKW w Bydgoszczy, a od stycznia 2018 r. kierowałem też nowo powstałym – w ramach tejże Katedry – Zakładem Komunikowania Politycznego i Badań nad Mediami. Od listopada 2018 r. pełniłem też funkcję uczelnianego koordynatora dyscypliny naukowej pn. nauki o komunikacji społecznej i mediach (wg. nowej klasyfikacji dziedzin i dyscyplin naukowych MNiSW z 2018 r.), by 1 października 2019 r. objąć stanowisko dyrektora Instytutu Komunikacji Społecznej i Mediów UKW, powstałego w ramach restrukturyzacji uczelni. Od kwietnia 2019 r. zatrudniony jestem w UKW na stanowisku profesora uczelni (zgodnie z nomenklaturą ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce), kierując także Katedrą Dziennikarstwa i Badań nad Mediami we wspomnianym wyżej Instytucie. W 2024 roku powołany zostałem na stanowisko dyrektora Instytutu Komunikacji Społecznej i Mediów UKW na kolejną kadencję (2024-2028).
Działalność naukowa – organizacje międzynarodowe i krajowe
Jestem aktualnie członkiem dwóch stowarzyszeń naukowych: International Environmental Communication Association (jako founding member) oraz Polskiego Towarzystwa Komunikacji Społecznej. Wcześniej byłem też członkiem International Association for Media and Communication Research (IAMCR), International Communication Association (ICA), European Communication Research and Education Association (ECREA) czy bydgoskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych (PTNP). W latach 2008-2012 byłem sekretarzem generalnym Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego, a w latach 2012-2021 byłem też wiceprezesem Stowarzyszenia Etyki Słowa. Wspierałem też – jako członek-donator – amerykańską organizację non-profit Committee to Protect Journalists (CPJ), która wspiera wolność mediów na świecie.
Będąc w latach 2006-2019 członkiem International Association for Media and Communication Research (IAMCR), uczestniczyłem, jako prelegent, w kongresach tego międzynarodowego stowarzyszenia, organizowanych w: siedzibie UNESCO w Paryżu (2007), Universidad Nacional Autónoma de México w stolicy Meksyku (2009), Universidade do Minho w portugalskiej Bradze (2010), Dublin City University w Irlandii (2013) oraz Université du Québec à Montréal w Kanadzie (2015). W 2010 roku zostałem przyjęty do latynoamerykańskiego stowarzyszenia badaczy komunikowania ALAIC, by uczestniczyć w roli obserwatora w jego kongresie w Bogocie (Kolumbia, 2010), organizowanym we współpracy z Pontificia Universidad Javeriana. Brałem udział także, jako prelegent, m.in. w konferencji ECREA i Hiszpańskiego Stowarzyszenia Badań nad Komunikowaniem (AE-IC) w Universidad de Málaga, Hiszpania (2017), ale też w konwencjach Polskiego Towarzystwa Studiów Międzynarodowych (Wrocław 2014, Kraków 2017) i w wielu innych konferencjach naukowych. Byłem też m.in. przewodniczącym komitetu organizacyjnego międzynarodowej konferencji naukowej pt. „The Future of Media, Mediatization, Journalism and Communication” (Bydgoszcz, 7-8 maja 2019 r.).
Zainteresowania naukowe i publikacje
Moje zainteresowania naukowe mają charakter interdyscyplinarny, ale moją podstawową dyscypliną są nauki o komunikacji społecznej i mediach. Zajmuję się głównie problemami komunikowania politycznego i globalnego. Badam systemy medialne i wybrane zjawiska w Internecie (w ostatnim czasie głównie rozwój serwisów internetowych oferujących badania genetyczno-genealogiczne), a także m.in. medialne aspekty komunikowania dotyczącego środowiska naturalnego czy igrzysk olimpijskich (jako globalnych wydarzeń medialnych), a ponadto wybrane problemy reklamy, promocji czy brandingu miast, regionów i państw. Z racji wykształcenia lingwistycznego i zainteresowań kulturalnych moje badania dotyczą najczęściej Hiszpanii i Hispanoameryki. Jako pierwszy polski naukowiec napisałem książki nt. mediów w Hiszpanii (2006) oraz w Hispanoameryce (2013).
Opublikowałem do tej pory 7 monografii (3 inne książki ukazały się pod moją współredakcją naukową) oraz ponad 70 rozdziałów lub artykułów (zob. publikacje) – w językach polskim, angielskim czy hiszpańskim – w pracach zbiorowych (wydawanych przez wydawnictwa uniwersyteckie czy międzynarodowe, m.in. Palgrave Macmillan) oraz w czasopismach naukowych, takich jak: „Studia Medioznawcze” (Uniwersytet Warszawski), „Zeszyty Prasoznawcze” (Uniwersytet Jagielloński), „Transformacje” (Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie), „Świat Idei i Polityki” (UKW w Bydgoszczy), „Zeszyty Naukowe KUL”, a także „Journal of Information Science” (SAGE Publishing) czy wydawane w Portugalii „Observatorio” oraz „Estudos em Comunicação / Communication Studies” etc.
Działalność promocyjna, recenzyjna i ekspercka
Promuję i recenzuję wiele prac dyplomowych, poświęconych problematyce komunikowania masowego i nowych mediów, komunikowania politycznego, reklamy itp. Recenzuję także książki naukowe – moje recenzje publikowane były w takich czasopismach, jak: „Zeszyty Prasoznawcze” (UJ), „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” (UWr), „Athenaeum” (UMK), „Świat Idei i Polityki” (UKW), „Przegląd Stosunków Międzynarodowych / The International Affairs Review” (UO), „Global Media Journal Edición Iberoamericana” (Meksyk/USA), „International Journal of Communication” (USC Annenberg, USA). Recenzowałem też książki na zamówienie wydawnictw naukowych oraz artykuły dla polskich i międzynarodowych czasopism naukowych, takich jak: „Studia Medioznawcze” (UW), „Media – Kultura – Komunikacja Społeczna” (UWM), „Civitas et Lex” (UWM), „Kultura – Media – Teologia” (UKSW), „Mediatization Studies” (UMCS), „Studia Polityczne” (ISP PAN), „Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne” (Wyd. A. Marszałek, PTNP, KNP PAN), „Toruńskie Studia Bibliologiczne” (UMK), „Zbliżenia Cywilizacyjne” (PANS Włocławek), „Com.press” (UJ, PTKS), „Observatorio” (OberCom, Portugalia), „International Humanities Studies” (EBSCO) czy „International Journal of Occupational Safety and Ergonomics” (Taylor & Francis, UK).
Jestem zapraszany także – w roli eksperta – do dyskusji, debat, wywiadów czy wypowiedzi dla różnych mediów, zwykle na tematy związane z bieżącymi wydarzeniami politycznymi, komunikowaniem politycznym, funkcjonowaniem mediów w Polsce i na świecie itp.
W roku 2013 zostałem zaangażowany jako niezależny ekspert Komisji Europejskiej w ramach 7. Programu Ramowego w zakresie badań i rozwoju technologicznego Unii Europejskiej. Służyłem także jako ekspert w konsultacjach publicznych KRRiT, a w kwietniu 2021 roku zostałem członkiem (w pierwszej kadencji) Komitetu Nauk o Komunikacji Społecznej i Mediach Polskiej Akademii Nauk. W grudniu 2025 roku zostałem powołany przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego na eksperta Komisji Ewaluacji Nauki do oceny w ramach ewaluacji jakości działalności naukowej za lata 2022-2025.
Wyróżnienia i nagrody
W roku 2017 otrzymałem Medal Komisji Edukacji Narodowej za „szczególne zasługi dla oświaty i wychowania”. Uzyskałem też Nagrody Rektora UKW: indywidualną II stopnia za osiągnięcia naukowe w 2017 roku (za uzyskanie stopnia doktora habilitowanego), trzykrotnie nagrodę indywidualną III stopnia za osiągnięcia naukowe (w latach 2019, 2021 i 2023) oraz kilkakrotnie za działalność organizacyjną na uczelni (2018, 2021, 2023).
Języki
Posługuję się różnymi językami obcymi: angielskim – jako głównym językiem współczesnej komunikacji międzynarodowej, a także różnymi językami romańskimi – najlepiej hiszpańskim, następnie francuskim, portugalskim, włoskim i katalońskim (certyfikat Rządu Katalońskiego – Generalitat de Catalunya). Poznałem też podstawy niemieckiego i pisownię neogotycką oraz podstawy rosyjskiego i pisownię cyrylicą.
Pasje pozanaukowe
Moja główna pasja pozanaukowa to muzyka. Jako licealista grałem amatorsko na perkusji i słuchałem przede wszystkim muzyki rockowej (Pink Floyd, Dire Straits, The Rolling Stones itd.), ale wraz z wiekiem poszerzałem i rozwijałem muzyczne zainteresowania i gusty. Słucham dziś chętnie muzyki poważnej różnych epok – dzieła wielu kompozytorów, także współczesnych (moja pierwsza dziesiątka – chronologicznie – to: Antonio Vivaldi, Georg Philipp Telemann, Fryderyk Chopin, Antonín Dvořák, Siergiej Rachmaninow, Gian Francesco Malipiero, Heitor Villa-Lobos, Joaquín Rodrigo, Olivier Messiaen oraz Ludovico Einaudi, którego kompozycje wykraczają już poza kanon muzyki poważnej). Nadal jednak słucham też muzyki rozrywkowej – wybrane płyty różnych wykonawców czy zespołów. Interesuje mnie też tzw. muzyka świata (m.in. portugalskie fado, różne formy flamenco, tango nuevo, muzyka andyjska, muzyka kabowerdyjska – morna, muzyka celtycka, muzyka perkusyjna z różnych regionów świata, różne projekty interkulturowe, jazzowo-etniczne itd.). Od dawna kolekcjonuję płyty CD i bywam na wielu koncertach w różnych miejscach w Polsce i zagranicą.
Interesowało mnie także aktorstwo. Choć nie zdecydowałem się zdawać do szkoły filmowej, już w czasach szkolnych zaliczyłem wiele występów aktorskich, a w trakcie studiów grałem m.in. główną rolę w pewnej hiszpańskojęzycznej sztuce teatralnej, zaprezentowanej na festiwalu w czeskim Brnie. Od dziecka pasjonują mnie też sztuki plastyczne – sam malowałem różnymi technikami i do dziś interesuję się malarstwem, odwiedzając liczne galerie w różnych państwach. Podziwiam szczególnie manieryzm El Greco, malarstwo pejzażowe różnych epok, polski realizm i historyzm (Chełmoński, Gierymscy, Wyczółkowski, Matejko, Kossakowie, Brandt i wielu innych), ale też akademizm i impresjonizm (nie tylko francuski) czy wybrane dzieła awangardzistów (w tym mistrza surrealizmu Salvadora Dalego). Podziwiam zwłaszcza malarstwo XIX wieku. Cenię także dzieła wielu rzeźbiarzy – „ukryte” w galeriach sztuki czy zdobiące miasta. Interesuje mnie też architektura różnych epok – od starożytności do XXI wieku (podziwiam zwłaszcza architektoniczne dziedzictwo Półwyspu Iberyjskiego), a szczególnie przyciągają mnie parki miejskie w różnych miastach Polski i innych państw.
Od dziecka fascynuje mnie świat natury i dzikiej przyrody. Już w bardzo młodym wieku lubiłem książki i filmy przyrodnicze, ale też wszelkie mapy, atlasy i podróże. Przy różnych okazjach – krajoznawczych, rekreacyjnych, naukowych, zawodowych (w roli tłumacza czy pilota wycieczek) – odwiedziłem wiele miejsc na pięciu kontynentach. Jako osoba ciągle ciekawa świata, jestem członkiem National Geographic Society. Wcześnie zainteresowałem się też genetyką, a w późniejszym okresie genealogią. Rozwój badań genetycznych i powstanie internetowych serwisów, oferujących nowe możliwości badania własnych genów, poszukiwania przodków czy krewnych oraz tworzenia wielkich drzew genealogicznych, skłoniły mnie do zainteresowania się genealogią genetyczną. Badania dotyczące moich przodków i krewnych prezentowałem m.in. na gościnnych wykładach dla Bydgoskiego Towarzystwa Heraldyczno-Genealogicznego, Biblioteki Głównej UKW czy Uniwersytetu Trzeciego Wieku UKW. Jako licealista rozważałem też studiowanie psychologii, a po zapoznaniu się z koncepcjami Carla Gustava Junga zainteresowałem się szczególnie psychologią osobowości, co pomaga mi dziś lepiej rozumieć ludzi (i samego siebie).
W moim życiu zawsze był też czas na sport – uprawiałem amatorsko różne dyscypliny (jako nastolatek najczęściej piłkę nożną, będąc kapitanem amatorskiej drużyny, grającej w różnych ligach i turniejach, ale też tenis stołowy, później ziemny), zdobywałem górskie szczyty (m.in. Rysy w polskich Tatrach), a dziś chętnie biegam po lesie, który jest dla mnie kojącym miejscem relaksu.
Encyklopedie
Mój biogram został włączony – na zaproszenie wydawcy, tj. British Publishing House – do 4. edycji „Encyklopedii Osobistości Rzeczypospolitej Polskiej” (publikacja: grudzień 2018 r.; korekty i uzupełnienia w edycji 7. w 2021 r. oraz w edycji 10. w 2024 r.), zaś w roku 2019 pojawił się w polskiej edycji Wikipedii.
Typ osobowości (MBTI + Enneagram): INFJ-A, 5w4 (514).
Dr hab. Radosław Damian Sajna-Kunowsky, prof. UKW 